Kollumerzwaag, Agrocentrum 15 juni 2002

Vorig jaar, op vrijdag 15 juni 2001 gaf Reboelje in de warme feesttent in Marrum een spetterend concert. Het was één van de beste niet-theaterconcerten van dat jaar. Zij en Femmes Vattaal wisten van geen ophouden. Gisteren, zaterdag 15 juni 2002 was het opnieuw raak. Piter Wilkens en Reboelje en ruim 700, voornamelijk oudere jongeren. Hoewel het geluid allesbehalve perfect was kregen we een boeiende avond voorgeschoteld, die in de nacht in een bijna-gekkenhuis eindigde. Wie boekt de band voor 15 juni 2003?

Het is even zoeken als je vanuit richting Leeuwarden door Kollumerzwaag rijdt. We zijn het dorp bijna alweer uit. Aan de kant van de weg staat een oudere dame. Ik stop en lachend komt ze al op me af: "Jo komme ek fjar Reboelie." Ja, zeg ik. Ik ben er al bijna, geloof ik? Iets verderop staat het inderdaad al aangegeven. Jo komme aanst ek noch efkes? probeer ik nog. "Jawis, ik mei it wol lije!". Kort daarna rijden we het reusachtige parkeerterrein op. Allemachtig, wat een joekel van een loods…Voor de ingang staat een forse rij wachtende mensen. We sluiten netjes achteraan en de één na de ander laat zich al dan niet humoristisch uit over m'n rood verbrande kop. Ik kop terug met een opmerking over mensen die met klapstoeltjes in de rij staan. "Sjoch", zeg ik tegen Jenny "echte Piter Wilkens fans". Het commentaar is natuurlijk niet van de lucht. Beste mensen, die liefhebbers van Piter Wilkens. Ze hebben bijna allemaal hun mannen mee. Of zouden die ook fan zijn? Er zijn er trouwens maar weinig met bloesjes aan, met knoopjes. Nu moet je niet denken dat ik vind dat Wilkens vrouwenmuziek is, hoor. We hebben thuis al z'n cd's en er zijn minstens tien nummers die ik ook van harte meebrul.

We zijn binnen. De freonenploech Mollebult heeft erg z'n best gedaan, hoor. Het gedeelte van de loods waar het treffen plaatsvindt is sfeervol verlicht, al staan de kaarsjes wel wat hoog. Er is een acrobaat die ze aansteekt en uitdoet. Op een groot videoscherm links van het podium worden de verrichtingen van de artiesten verder uitgebeeld. Erg leuk om dat er ook eens bij te hebben. De consumpties zijn € 1,40 per punt. Tot het donker is betaalt de man keurig dertig eurocent voor de toiletwagen. Daarna pissen ze allemaal in de bosjes. Ik heb nog geen noot gehoord, maar ik zie direct het nadeel van deze blikken loods met puntdak. Het geluid. Alsof je met z'n allen in een koektrommel zit.
"Het is steeds moeilijker om een geschikte locatie te vinden", zei Sjoerd Keizer vorig jaar nog. Een locatie waar ze niet op een uurtje kijken en waar je zelf de catering kunt doen. "Nu hebben we een mooie locatie, maar we moeten concessies doen aan de kwaliteit van het geluid. We hadden nog kleden zullen ophangen om het geluid wat te dempen, maar zagen daar toch maar vanaf vanwege de enorme hoeveelheid werk".
Een ander nadeel van deze koektrommel is dat het geroezemoes (gekwèk, zeg ik meestal) nog eens wordt versterkt. Het stomme is dat je daar zelf aan mee gaat doen. Je moet steeds luider praten om je verstaanbaar te maken.

Het zal een uur of half tien zijn als de menigte zich in beweging zet. Klapstoelen worden verschoven want Piter staat op het podium. Tusken Mars en Jupiter. Na wat geregel en geschuif van Ale de knoppenman is hij voorin goed te verstaan. De mooiste nummers van z'n nieuwste cd brengt hij helaas niet. Die zijn niet geschikt, zo zonder band. Het wordt dus weer het bekende repertoire zoals het wagenpark van garage Achterdyk en de oubollige Knoopkes en Mem har pop. Het wordt pas echt erg als een surrogaatmem het podium opklimt om z'n zweetdruppels af te vegen. Of moet je je als commerciële artiest maar een beetje laten leven door het publiek dat dan weer een fantastische avond heeft gehad? Ik houd er niet zo van. Gelukkig is Piter inmiddels muziek voor volwassenen gaan maken. Nu maar hopen dat z'n publiek zich ook eens volwassen gaat gedragen. En het zat Piter Pech toch al niet mee. Breekt ie geen snaar dan valt de stroom wel uit. Maar de Timmermantsjoender slaat zich er ook zonder timmermantsjoenderwiif goed door heen.

Piter heeft al zo'n tien nummers gespeeld als de mannen van Reboelje klaar staan om het van hem over te nemen. Het terechte applaus voor Piter wordt overstemd door de manier waarop Reboelje wordt ontvangen. De band is voor deze gelegenheid uitgebreid met Remi Adriaansz, de violist. Hij heeft in deze omkriten nogal wat aanhang en die stelt hij meestal niet teleur. Het begint vandaag weer lekker relaxed met Wûnslân. De meeslepende melodie nodigt ons uit om wat oohs en aahs mee te zingen. Iets meer vaart erin dan met het volgende nummer: Simmersliep. Best wel toepasselijk eigenlijk, want voor de buitenstaander lijkt het er inderdaad wel op dat de band een tijdje achterover gaat leunen. U weet inmiddels toch wel beter, hè? Peta kent het hele nummer uit haar hoofd en ik doe haar na. Wurch. Het tempo kakt wat in, maar het la-la-lai brengt de stemming weer terug. Vanaf de Muzykman komen Tiede en Remi meer en meer in het spel voor. Nog nooit hoorde ik Tiede's gitaar zo luid staan als vanavond. Kan ook best, want hij speelt al tijden vlekkeloos. Nog net niet virtuoos. Bij Der is net mear halen we de denkbeeldige stokken tevoorschijn. Je mist het toch nog wel eens, nietwaar? Het publiek staat inmiddels als lekker heen en weer te schudden.

Er is vanavond veel publiek, dat had ik al vermeld. Ik schat dat de helft van hen Reboelje nog nooit of hooguit één, twee keer live heeft gezien. Myn freon zullen dus vast niet gekend hebben. Even wat gas terug. Ik vind het mooi dat ie nog even langskomt. Er komt nog iemand langs. Dyn Prins. Swingen en stampen maar weer, dus. Aha, het intro van Medu… of nee … toch Folksgerjocht. Tja, die vergissing is gauw gemaakt. Meestal loop ik dan even een blokje om, doe een boodschapje of zo, maar vanavond sta ik zo mooi vooraan en blijf daar staan. Na veertig live-uitvoeringen te hebben gehoord en 102 keer van cd valt het kwartje. Beart O. heeft gelijk. Het is één van de beste nummers van Reboelje. Met Tsjerk op de catwalk komt het verhaal van de advocaat van God helemaal tot leven. Dit is het beste nummer van de avond, dat weet ik nu al.

In de pauze kan ik opnieuw gaan uitleggen hoe ik aan zo'n verbrande kop kom. Ik heb er minder last van dan zij. De geur van gebakken uien wordt nu toch wat te sterk hier rechts van het podium. We kletsen nog wat en het gaat al helemaal niet over de muziek. Of over het WK. Na een tijdje staat Piter er weer. Jenny ook, maar die is niet eens weggeweest. Ze heeft in een jaar tijd alle muziek van Piter leren kennen en was er maar slecht over te spreken dat hij en Reboelje tegelijk op Aaipop speelden. Nu heeft ze de avond van haar leven. Ik geloof dat ze niet eens naar het toilet is geweest. In haar enthousiasme sleept ze Hanneke mee. Liedjes over Gerryt Sinnema's videoterreur en It fûgelbekfers geven haar nou niet direct het gevoel waardoor er beweging ontstaat en je je blij kunt gaan voelen om daarna te kunnen dansen van geluk. In plaats daarvan schiet ze nog maar eens wat plaatjes van de Fryske troedeboer. Ja, ja, hij is een tuiken één, hoor!

Het publiek smult van de kearsankjes die Piter ze laat zingen. Soms lijkt er geen eind aan te komen. Jammer dat het alleen voorin is te verstaan. Voor wie wat achteraf staat opgesteld duren de liedjes dan net iets te lang. Reflektearjende Ruerd; wie zou 'm daar nou toe geïnspireerd hebben? De troedeboer eindigt rustig met Dûnsje mei dy. Hier en daar licht een aansteker op. Reboelje staat al weer een tijdje te wachten. Tsjerk Bootsma besluit Piter Wilkens maar een beetje te helpen. Op saxofoon accentueert hij het gevoelige tussenspel en zo samen breien ze er een mooi eind aan.
Piter wordt uitbundig bedankt voor zijn bijdrage. Alweer een drukke dag voorbij.

Het is inmiddels voorbij twaalven en op het podium is Tiede even middelpunt van belangstelling. Hij is jarig en mag de solo in Nij begjin spelen. Het publiek, dat nog steeds talrijk is, kan het allemaal wel waarderen en deint lekker mee. Echte fans gaan bijna uit hun dak bij het inzetten van De lêste nacht. Misschien is dit wel de beste geflopte single van de band. Geflopt of ondergewaardeerd, wat zal ik zeggen? Misschien komt er nog eens een bij leven al legendarische band in de Noordelijke popgeschiedenis die dit nummer opnieuw uitbrengt en scoort. Marije Maria ontbreekt ook deze keer niet. Broos bekent nu dat hij dit één van de beste van Reboelje vindt. Dat vinden velen met hem, want anders stond deze eveneens geflopte single niet zo hoog in de friese lijstjes. Zo zie je maar weer dat succes in Hilversum niet alleen zaligmakend is. Langzaamaan is ook lekker, zeggen ze wel eens. Ieder optreden zijn er wel weer nieuwe gezichten. De mensen van vandaag praten op hun werk vast nog wel even na over deze avond. Zo ook Alletta die op het podium wordt geroepen. Ze gaat trouwen. Haar vriendin heeft geregeld dat ze nog even een Reboeljeshirt met handtekeningen in ontvangst mag nemen. Wel even aantrekken op je trouwdag, hoor!

De stemming is weer helemaal terug met de Fûgel yn dy. Remi weet van geen ophouden. Hij is weer fantastisch en voor het oog doet de rest met hem mee. Op knieën of liggend. Hoe later het wordt, des te beter gaat Reboelje spelen. Dat moet je zien. Natuurlijk vind je dat na één keer nog niet altijd mooi, maar het is allemaal wel echt wat daar op het podium gebeurt. Het plezier, maar ook de gedrevenheid straalt er bijkans van af. Nummers worden langer en langer en als Rommert er niet een einde aan slaat vallen we er één voor één bij neer. Gjin liger is ook weer zo'n artistiek hoogtepunt. Lekker pielen op gitaar, keyboard en viool ... even een knikje om vervolgens de basis weer op te pakken. Het lijkt allemaal zo simpel. Goed. Vandaag is het gevoel van Wommels meegenomen naar Kollumerzwaag. Rommelig op z'n tijd, maar niet storend. "Het publiek leefde van begin tot eind mee, het was gretig", verklaart Rommert na afloop. Dan speel je ook lekkerder.

Er wachten ons nog vier krakers. Voorin is er niemand meer droog. Voor wie nog niet slapen wil, want zo stiekem weg lopen er meer mensen naar het toilet dan dat er terug komen. Medusa is de eerste in de rij. Veel bezongen, maar het zal wel altijd een mysterie blijven. Rustig het gewicht van de ene op de andere voet overbrengen, liefst met ogen dicht. Ik kan me vandaag wel wat vinden in de tekst. We zien Burgumer taferelen tijdens It famke, de hûn en de houtkapper. Liefhebbers hebben steeds meer ruimte nodig om zich te verplaatsen, maar het gaat allemaal in een goede sfeer. Het nieuwe licht Coen zet ter verhoging van de feestvreugde de lampen aan voor De deade man, keurig op tijd, op de basedrum, maar iemand heeft 'm na twee keer door en doet niet meer mee. Toch weer iets geleerd.
Het spijt me voor jullie dat ik geen andere hoogtepunten heb kunnen onthouden. Het genieten gaat ten koste van het observeren van, maar geloof me: Durk was geweldig.

Wat moet ik nog van Trije zeggen. Het is letterlijk het einde. Het meezingen is niet zo geschikt in deze loods. Luister daarom maar. Marius heeft nog een hele epiloog in petto. Up on the catwalk buldert hij filosofisch over z'n publiek. Wat me is bijgebleven: D'r is mar IEN paed en dat is it paed foarút ! ! !

Ja, ja, die De Boer heeft het bij het rechte eind. De band moet vooruit. Het afgelopen seizoen begon zo verrassend en vernieuwend met het project Wûnslân. Nèt een beetje meer professioneel geworden en dan al zo'n mooi product. Zo af en toe kwam er een nummer van langs. Femmes Vattaal verdwenen langzaam maar zeker van het podium. Hans Boschma en Flat out vulden dat in. Er was nog meer succes. Drie goede optredens tijdens de Fryske Stjerrejûnen betekenden ineens een stuk meer bekendheid. Wie dacht dat Reboelje een ruige vrijgevochten band was wist nu wel beter. Je zag wat meer sympathie groeien. Vooral in de friese pers.

Vanaf dan zijn bijna alle optredens uitverkocht. Wommels beleeft een theaterconcert. Het lijkt wel een try-out. We horen nummers van een nieuwe cd: Dyn geheim; Myn freon; Stjerrende wier; Omke Jan; Leafde en frijheid. Een bijzondere avond. Begin 2002 wordt er een knoop doorgehakt. De opvolger van De Oere 0 komt er eerst niet. Durk is een tijdje uit de running en wordt vervangen door Sido Martens. Inmiddels krijgt een nieuw project over Boele Bregman steeds vastere vormen. Er gaat veel tijd zitten in het oefenen van nieuwe nummers. De optredens gaan ook door. Soms is iets van een sleur te merken, maar in De Koornbeurs staan alle neuzen weer dezelfde kant op. In mei moet een andere oefenruimte betrokken worden en nu, in juni is de band in de studio om Blau Paradys op te nemen.

Nou, we zien het wel. Straks in oktober is de première van Blau Paradys. Ieder voor zich kan dan beoordelen of Reboelje op it paed foarút is of niet. Tot die tijd is het voor ons even stil. Ik hoop jullie wat hebben gehad aan mijn en onze belevenissen. Het is niet altijd even objectief, maar de bedoeling is goed, moet je maar rekenen! Ik besluit met de groet van Sjoerd Keizer: Oant Reboelje !

Teade de Groot

Hieronder weer even een lijstje van welke albums de gespeelde nummers komen.
Myn freon; Nog niet op cd
Wûnslân; Wûnslân (2001)
Simmersliep; Hein; Marije Maria; De lêste nacht; De Oere 0 (2000)
It famke, de hûn en de houtkapper; De deade man; Yn in sabeare wrâld (1999)
Langstme; De Brulloft (1996)
Nij begjin; It folksgerjocht; Merkeman (1996)
Wurch; Dyn prins; Medusa; Der is net mear; Medusa (1994)
Fûgel yn dy; Gjin liger; Simmersnie (1992)
Muzykman; Nûmerke 12; Trije; Magysk teater (1991)